Sokratik yöntem tarihi bir düşünme biçimi olsa da son 20 yıldır adından daha fazla söz ettiriyor. Eğitimciler başta olmak üzere insan kaynaklarıyla ilgilenen meslek gruplarında öne çıkan bir yöntem. Cazibesi biraz da Sokrat’ın şöhretine ve ona duyulan saygıya dayanıyor.
Sokratik yönetem nedir? Eğitimde nasıl kullanılır sorusuyla sıkça aranan bir yöntemdir.
Sokratik yöntem filozof Sokrates’in bilgi arayışında kullandığı bir sorgulama yöntemidir. Sokrates, bilgiye ulaşmak ve gerçekleri keşfetmek için diyaloglar ve tartışmalar yoluyla insanları düşünmeye teşvik ederdi.
Sokratik yöntem genellikle soru-cevap şeklinde gerçekleştirilen bir tartışma sürecini içerir. Sokrates, karşısındaki kişiye sorular sorarak onun düşüncelerini ve inançlarını sorgular, yanlış anlamaları veya tutarsızlıkları ortaya çıkarır ve eleştirel düşünceyi teşvik eder. Amacı, kişinin kendi düşüncelerini ve bilgilerini sorgulamasını sağlamaktır.
Sokratik yöntemde Sokrates genellikle bilgi sahibi olmadığını iddia eder ve karşısındaki kişiden konuyla ilgili bilgi ve fikirleri ortaya koymasını ister. Ardından, kişinin ifadelerini analiz eder, mantık hatalarını bulur ve çelişkileri açığa çıkarır. Böylece, kişi kendi düşüncelerini gözden geçirmek ve daha sağlam bir şekilde savunmak için teşvik edilir.
Sokratik yöntem, önyargıları sorgulamak, kavramları açıklığa kavuşturmak, düşünsel tutarsızlıkları belirlemek ve eleştirel düşünce becerilerini geliştirmek için etkili bir araç olarak kullanılır. Sokrates’in öğrencisi Platon, Sokratik yöntemi felsefi çalışmalarında sıklıkla kullanmış ve onun felsefi geleneğini sürdürmüştür.
Sokratik yöntem, günümüzde hala birçok felsefe dersinde ve eleştirel düşünme eğitiminde kullanılan bir yaklaşımdır. Temel olarak, insanları sorgulamaya teşvik ederek daha derin düşünmeye ve doğru bilgiye ulaşmaya yardımcı olmayı amaçlar.
Eğitimde Sokratik yöntem nasıl kullanılıyor?
Eğitimde Sokratik yöntem, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek, kavramları anlamak, özgün düşünceyi teşvik etmek ve derinlemesine öğrenmeyi sağlamak için kullanılan bir yaklaşımdır. Bu yöntem, öğrencilerin aktif katılımını teşvik ederek onları düşünmeye ve tartışmaya teşvik eder.
Sokratik yöntem, öğretmenin sadece bilgiyi aktaran bir figür olmaktan ziyade, öğrencilerin düşüncelerini ve fikirlerini ortaya koymasına yardımcı olan bir rehber rolü üstlendiği bir öğrenme ortamı oluşturur. Öğretmen, öğrencilere belirli konularla ilgili sorular sorar ve onların düşüncelerini, fikirlerini ve varsayımlarını sorgular.
Sokratik yöntemde öğretmenin hedefi, öğrencilerin kendi düşüncelerini ve bilgilerini sorgulamalarını teşvik etmek, mantık hatalarını tespit etmelerine yardımcı olmak ve daha derin bir anlayışa ulaşmalarını sağlamaktır. Bu yöntemde, öğretmen doğru cevapları sağlamak yerine, öğrencilerin kendi cevaplarını keşfetmelerine ve savunmalarına fırsat verir.
Sokratik yöntem, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur çünkü onları sorgulamaya ve analitik düşünmeye teşvik eder. Ayrıca, öğrenciler arasında etkileşimi artırır, farklı düşünceleri keşfetmelerini sağlar ve tartışma becerilerini geliştirir.
Bu yöntem, genellikle sosyal bilimler, felsefe, edebiyat ve etik gibi alanlarda kullanılır, ancak herhangi bir konuda kullanılabilir. Öğrencilerin daha derinlemesine düşünmelerini teşvik ederek öğrenmelerini zenginleştiren ve kişisel bağlantılar kurmalarına yardımcı olan etkili bir öğretim yöntemidir.