Mizaç Nedir – Mizaç doğuştan gelen hayat boyu değişmeyen karakter ve kişiliğimizin yapısal zeminini oluşturan davranışlarımızın altında yatan psikolojik yapı taşımızdır.
Mizaç, varoluşsal arayışlarımızı, etrafımızda olup bitenleri algılama şeklimizi, davranışlarımızın altında yatan motivasyonlarımızı belirleyen yapısal bir çekirdektir.
Kişilerin yaşamdaki temel ihtiyaç, beklenti ve bakış açılarını belirler. Buradan hareketle mizacı, bireylerin nesilden nesle aktarılan özellikler ve bedenine ait özelliklerin (cinsiyet, saç-göz rengi vb.) genetik kodunu barındıran DNA’ya benzetebiliriz.
Nasıl ki DNA kişinin bedensel özellikleri de dahil vücuduyla ilgili tüm bilgiyi içeriyorsa, psikolojik DNA kabul edilebilecek mizaç da kişinin sergilemeye eğilimli olduğu tüm davranışsal, duygusal ve bilişsel özellikleri içerir.
Mizacı Bilmek Ne İşe Yarar?
Mizaç Nedir – Mizacımız hakkında bilgi sahibi olmak güçlü ve desteklenmesi gereken riskli yönlerimiz, stres ve rahat durumlarında davranış şeklimiz hakkında bireysel farkındalık sağlar.
Ayrıca mizaç tiplerini bilmek ayrıca insanların bireysel farklılıkları ile ilgili farkındalığımızı artırır. Böylece insanların mizaçları üzerinden hayatı nasıl algıladıkları, temel varoluşsal motivasyonları, davranışlarına yön veren motivasyonlarını anlamamıza yardımcı olur.
Mizaç Beni Ne Kadar Tanımlayabilir?
Mizaç Nedir – Doğuştan gelen mizaç yapımız, “eylem, duygu ve düşüncelerimiz” üzerinde son derece etkilidir. Karakter ve kişiliğimizin alt yapısıdır, zeminidir. Öyle ki, mizaç, hayatı nasıl algıladığımızı, olay ve durumları nasıl yorumladığımızı, karar ve yönelimlerimizi, davranış motivasyonlarımızı belirleyen en temel yapı taşıdır.
Dokuz Tip Mizaç Modeli Nedir?
Bu model ülkemizde ilk olarak Dr. Enver Demirel Yılmaz tarafından ortaya atılmış ve üzerinde farklı ölçekler geliştirilerek uygulanmaktadır.
Bu model, “kendini tanıma” kavramından yola çıkan ve insanın kendisini, olumlu ve olumsuz tüm yönleri ile tanımasında rehberlik eden “bilimsel ve özgün” bir mizaç modelidir.
Model, insanı “bireysel farklılıklar” üzerinden ele alan, bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirmektedir. Bireyin eylemsel, duygusal ve bilişsel davranış özelliklerini “mizaç” kavramını merkeze alarak yorumlayabilen bir modeldir
Her bireyin doğuştan gelen potansiyelini, dengelenmesi gereken özelliklerini, rahat veya stres durumlarında davranışlarında meydana gelen değişiklikleri, mizacından köken alan doğal kişilik özellikleri ile kişinin sonradan edindiği sentetik kişilik özelliklerini kapsamlı, tutarlı ve bütüncül bir biçimde açıklamaktadır.
Mizaç çalışmaları yapan Yılmaz’a göre, her insan, dokuz farklı tipten baskın olan bir ana mizaç tipi ile dünyaya gelir.
Dokuz mizaç tipinin her biri, kendisine göre bir arayış, yönelim ve motivasyona sahiptir. Doğuştan gelen mizaç yapımız, “eylem, duygu ve düşüncelerimiz” üzerinde oldukça etkilidir.
Öyle ki mizaç, hayatı nasıl algıladığımızı, olay ve durumları nasıl yorumladığımızı, iletişim kurma biçimlerimizi, karar ve yönelimlerimizi, çalışma motivasyonlarımızı ve tüm sosyal ilişkilerimizin dinamiğini belirleyen en temel etkendir.
Söz konusu mizaç modeli, insanı, olumlu potansiyelleri, olumsuzluğa açık riskli özellikleri, stresli olduğunda ve kendisini rahat hissettiği durumlarda değişen davranış özellikleri ile birlikte; tutarlı, bütüncül ve kapsamlı bir bakış açısıyla değerlendirir.
Siz de hangi mizaç türü/kategorisi içinde yer aldığınızı öğrenmek istiyorsanız kendinizi test edebilirsiniz: https://mizactesti.com/
Ülkemizde mizaç temelli düşünme ve uygulama çalışmaları yapan ve bu alanda önde gelen isim Uzman Psikiyatrist Dr. Enver Demirel Yılmaz, aynı zamanda, Dokuz Tip Mizaç Modeli fikrî mülkiyetinin de sahibidir.
Yılmaz, aynı zamanda, “Çocuklarda Dokuz Tip Mizaç Modeli’ne göre Karakter ve Kişilik Gelişimi”, “Aşk-ı Mizaç”, “Rehber Benim” ve “Ebeveyn Benim” olmak üzere toplam dört kitabın da yazarıdır.