İslam – İslâm’ı [dinlerden] ‘bir din’ olarak görmenin tehlikesi, onun sadece sahip olduğunuz bir nesneye dönüşme ihtimalidir.
Mesela bir evim var, bir arabam var, bir kedim, bir işim ve de bir dinim var. İslâm’ı ‘bir din’ olarak görmenin, zihninizde ‘olmak’tan ziyade ‘sahip olmak’ ile ilişkisi bulunması daha muhtemeldir.
İslâm’ı ‘bir din’ olarak görme [anlayışı] nın, onu bir kutuya koyduğunuz ve ancak çok gerekli olduğunda, söz gelişi haftada bir kere Cumalarda cemaatle namaza gittiğinizde; veya programınızı bir aylığına birden bire değiştirdiğiniz Ramazan boyunca kullandığınız bir şeye dönüşmesi muhtemeldir.
İslâm’ı ‘bir din’ olarak görmek, onu diğer birçok dinin arasında yalnızca biri veya pek çok ideoloji arasında yalnızca bir ideoloji, ya da pek çokları arasında bir yaşama tarzı, veya pek çokları arasında miras alınmış bir inanç, veya, veya, veya olarak görmek manasına gelir.
İslâm’ı ‘bir din’ olarak görme, onu kutuya atar, değerini düşürür, leylekten kuşa çevirir, küçültür, izafileştirir, atomize eder, tarihselleştirir (tarihî bir esere dönüştürür), parçalara ayırır, ve çok daha tehlikeli olanı onu sekülerleştirir.
İslâm [dinlerden] ‘bir din’ değildir. İslâm tamı tamına, bütün bir âlemin kurulu ayarıdır. O, kâinatın üzerine kurulu olduğu düzen ve bütün bir varlığın dayalı olduğu bir modeldir.
İngilizce aslından çeviri
***
To Have or To Be?
The danger of seeing Islam as ‘a religion’ is that it is likely to become just something that you have. For example, I have a house, I have a car, I have a cat, I have a job and I have a religion. Seeing Islam as ‘a religion’ means that it is more likely to be connected in your mind with ‘having’ rather than ‘being’. Seeing Islam as ‘a religion’ is more likely to turn it into something that you put in a box and use only when strictly necessary, such as once a week on Fridays, when you go to the communal prayer; or once a year during Ramadan, when you suddenly change your programme for a month.
Seeing Islam as ‘a religion’ means that you see it as just one religion among many others, or one ideology among many others, or one way of life among many others, or one inherited faith among many others, or, or, or, or….
Seeing Islam as ‘a religion’ boxes it, diminishes it, cuts it down in size, relativises it, atomises it, historicises it, particularises it and, most dangerously, secularises it.