Eğitim ve Ölçme – Ölçme ve Değerlendirme Uzmanı Duran Çelik Yazdı
Pandemi süresince yönetmeye çalıştığımız öğrenme süreçleri hepimize yeni öğrenmelerin kapısını açtı. Öğrencileri modası geçmiş metotlarla, salt sınav motivasyonu ile öğrenmeye hazır, istekli ve meraklı hale getirmenin artık hiç de kolay bir iş olmadığını hepimize acı bir deneyimle öğrendiğimizi düşünüyorum.
EBA, zoom, meeting vb online ortamlarda öğrencilerle etkileşimlerimiz; hatta ev ortamında ebeveynlerinde eğitim ve öğretim sürecine katılımları öğrenme yaklaşım ve süreçlerini de değiştirdi.
Öğretmenler olarak bir çoğumuz, sınıfta teknolojinin ve internetin bir öğrenme aracı olarak olumlu kullanımıyla ilk defa tanıştık. Ölçme uzmanı olarak online sınavlarla öğrenci becerilerin, kazanımlarını ölçmeye ve değerlendirmeye çalıştık. Öğrencilerin gerisinde kalmamak için büyük özveri, çaba ve gayret sarf ettik. Sosyal medya ile bağlantımızı sorguladık. İşbirlikçi çalışmalara ve paylaşımda bulunmaya, bilişim ve dijital 2.0 araçları kültürünü, iletişim ve sorun çözme becerilerini geliştirmeye açık olmamız gerektiğinin farkına vardık.
Bu süreçte, öğrenme yaklaşımlarına yenileri eklendi. Tematik Öğrenme, Oyun Temelli Öğrenme, Proje Tabanlı Öğrenme, İşbirlikçi Öğrenme, Soruşturma Temelli Öğrenme, Dış Mekan Öğrenme gibi yaklaşımların önemi ile zorunlu olarak yüzleştik.
Ölçme ve Değerlendirme yaklaşımlarımızın da kendiliğinden, “öğrenme için ölç, öğrenmeyi değerlendir” yaklaşımına evrildi. Becerilerin biçimlendirici ve özetleyici değerlendirmesinin tanımlanması ihtiyacını doğurdu.
Sınavlar ile ölçtüğümüz bilişsel becerilerin çocuklarımızın iş ve meslek hayatlarının hangi dönemlerinde ne işlerine yarayacağını sorgularken birden bire tematik öğrenmeyi keşfettik.
Sınavlar, öğrencinin bilişsel becerilerini ölçmeye odaklıdır. Bu durumda sosyal ve duygusal yönden gelişimini tamamlamamış öğrencilerimizin hayatta (üniversite dahil) yaşadıkları ve gelecekte da yaşayacakları zorlukların acaba ne ölçüde farkındayız?
Geleceğin en çok ihtiyaç duyulan meslekleri ve becerileri iş dünyasında tartışılırken; iş ilanlarındaki çeşitli meslekler için aranılan beceriler ile (takım çalışması, işbirlikçi çalışma, analiz yeteneği gelişmiş, karar verme becerisi yüksek, eleştirel düşünen, sorun çözebilen, risk alabilen, öğrenmeye açık, sorgulayıcı, strese dayanıklı, esnek ve yaratıcılık, vb.) okulda ve kurslarda kazandırmaya çalıştığımız “iyi test çözme” becerisi çocuklarımıza nasıl bir gelecek vaat ediyor olabilir?
Dünya Ekonomik Formu’ nun Raporuna Dikkat!
Eğitim ve Ölçme – Dünya Ekonomik Formunun yayınladığı raporda öngörülen “Geleceğin 10 Temel Becerisi” ve Gelecekte Meslekler ve İş Hayatı Projeksiyonu hepimize yaptıklarımızı ve yapamadıklarımızı yeniden sorgulama fırsatı sunmaktadır.
GELECEKTE REVAÇTA OLACAK 15 MESLEK
- Veri Analistliği
- Ürün Tasarımcılığı
- İnsan Kaynakları Uzmanlığı
- Genetik Mühendisliği
- Ekoloji Uzmanlığı
- Drone Pilotluğu
- Yapay Zeka Uzmanlığı
- 3d Yazıcı Mühendisliği
- İnternet Güvenlikçiliği
- Blockchain Uzmanlığı
- Psikiyatristlik
- Diyetisyenlik
- Turizm İşletmeciliği
- İş Güvenliği Uzmanlığı
- E-Spor Oyunculuğu
GELECEKTE REVAÇTA OLACAĞI ÖNGÖRÜLEN 10 ÇILGIN MESLEK
1- UZAY TURİZMİ REHBERLİĞİ (Uzay yolculukları rehbersiz olur mu?)
2 – ROBOT HUKUKU ( sulh (!) ile çözülmeyen sorunlar Robot hukuku çözecek)
3 – AKILLI BİNA TEKNİSYENLİĞİ ( Akıllı telefonlar ile akıllı bina tasarımları)
4 – ZİHİN TRANSFER UZMANLIĞI (Zihinden zihne bilgi transferi! Telepati mi?)
5 – UZAY HEMŞİRELİĞİ VE FİZYOTERAPİSTLİĞİ (Yaşam koşulları değişiyor.)
6 – İKLİM DEĞİŞTİRME MÜHENDİSLİĞİ (Yeni uzman mühendisler gerek)
7 – YAPAY ORGAN GELİŞTİRİCİLİĞİ (Organ naklinin bir adım sonrası)
8 – ROBOT PSİKOLOGLUĞU (Eğer robotlarında hisleri olursa)
9 – ROBOTİK VETERİNERLİK / DOKTORLUK (Yeni dünya düzeninde de revaçta)
10 – ŞEHİR İÇİ TARIMCILIK (Balkon, çatı ve sokaklarda tarım olur mu? Olur!)
Merkezi sınavlarda ölçtüğümüz alt düzey zihinsel beceriler ile çocuklarımızı geleceğin mesleklerine nasıl hazırlayacağız?
Eğitim ve Ölçme – MEB Müfredat kazanımları geleceğin öngörülen meslekleri için gerekli becerilerle ne derece de örtüşüyor?
Yapılan araştırmalarda, son on yıl içinde merkezi sınavlarda hemen hemen tüm sözel ve sayısal alt testlerde ortalama sözcük sayısı yaklaşık iki kat artarken, basit cümle soruları anlamlı içeriği olan paragraf veya metin haline dönüştü.
Öyle ki problem çözme becerilerinde çok iyi durumda olduğunu düşünen öğrenciler çözüm için yöntemi belirlemeden önce, problemi anlamak için öncelikli olarak metin ve görsel okuma ve anlama becerilerine sahip olmaları gerektiğinin farkına vardılar.
Sınava öğrenci hazırlayan sınıf öğretmenleri ile onlara hazır testler üreten yayınevleri henüz müfredat programlarının odağındaki zihinsel becerilerin ve bu becerilere erişimde bize yardımcı olacak değerlendirme araçlarının farkında değiller.
Gözlem, Görüşme Teknikleri, Öz Değerlendirme, Sınırlı Yada Ucu Açık Soru Sorma Ve Dereceli Puanlama Anahtarı ile ölçeklendirmedikçe, çoktan seçmeli bir soru “yeni nesil” de olsa ölçtüğü beceri alt zihinsel beceri düzeyi ile sınırlıdır.
Gözlem
Öğrencinin ders izleme davranışlarının gözlenerek kendisine geri bildirim sağlanması uzaktan eğitim becerilerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
Öz Değerlendirme
Açık uçlu soru sadece sınav sorusu değil de, öğrencinin kendini ifade etme ve öğrenme araçlarını tanıma amaçlı sorgulama yapmasına olanak sağlamalıdır.
Açık uçlu sorularla öğrencinin herhangi bir öğrenme faaliyeti öncesi ve sırasında hazır bulunuşu kontrol edilir. Online öğrenmeye hazırlık çalışmaları üzerine yaptıklarını/yapamadıklarını öğrenme kartları oluşturması ve paylaşması sağlanır.
Drag-Drop (sürükle-yapıştır; kes yapıştır) Etkinlikleri
Özellikle “Yapılandırılmış Grid” etkinlikler Google Slide ile kolayca hazırlanabilir ve eğlenceli bir öğrenme ortamı sağlar.
Kontrol Listeleri
Bilgi, beceri, tutum ve değerlerin kazanılma derecesi ile ilgili olarak öğrencinin kendini değerlendirmesi ve akranlarını değerlendirmesi farkındalık yaratan öğrenme etkinlikleri sıklıkla uygulanmalıdır.
Biçimlendirici Quizler
Bilgiden, beceriye, tutumdan değere önemli ve kritik kazanımları kısa quizler ile yoklamak öğrenmeyi pekiştirir.
Seçeceğimiz ölçme araçlarımızı değerlendirmeyi amaçladığımız, gelişimsel izlemek istediğimiz kazanım ve beceriye göre seçmeliyiz.
Okul ve Öğretmenlerimiz için hangi kazanımların önemli, anlamlı ve kritik düzeyde olması gerektiği şüphesiz okulun kendini ifade etme felsefesine göre programlanmalıdır.
21.yy. becerileri “Geleceğin 10 Temel Becerisi” şeklinde önümüzdeki 5 yılda iş ve çalışma hayatımızda öngörülen değişim beklentileri dikkate alınarak güncellenmiştir.
MEB ders programlarının bilgi, beceri, değer ve tutumlar ile bunlara eşlik eden kazanımları ile “geleceğin 10 temel becerisinin” okul ve öğretmenlerce okulun eğitim ve öğrenme felsefesine uygun şekilde harmanlanması, etkinlikler ile öğrenme ortamlarına entegrasyonu önemlidir.
MEB Müfredat programlarında ayrı ayrı tanımlanan ve fakat birbirleri ile ilişkilendirilmeyen Kazanım- Beceri ilişkisi ile ilgili çalışma yapılmamıştır.
Eğitim ve Ölçme – Okulu öğretmen nitelikli yapar. Nitelikli bir öğretmen, program kazanımlarının hangi sosyal-duyuşsal- bilişsel becerilere karşılık geldiği (referans ettiği) Ölçme-değerlendirme ve program geliştirme uzmanları ile haftalık/aylık/yıllık planlamalar ile çalışmalıdır.
Geleceğin Becerileri İle MEB Müfredat Kazanımlarının İlişkilendirilmesi
21.YY’ın 10 Becerisi ve MEB Gösterge Kazanımları (Bu kazanımları sizin yazmanız gerekiyor.)
1.Analitik Düşünme ve İnovasyon
2.Aktif Öğrenme ve Öğrenme Stratejileri
3.Kompleks Problem Çözme
4.Eleştirel Düşünme ve Analiz
5.Yaratıcılık, Özgünlük ve İnisiyatif
6.Liderlik ve Sosyal Etki/Nüfuz
7.Teknoloji Kullanımı
8.Teknolojik Tasarım ve Programlama
9.Rezilyans, Strese Tahammül ve Esneklik
10. Muhakeme, problemi kavrayış yeteneği
Yukarıda yer alan 2.ve 9. zihinsel beceriler için yeni gösterge kazanımlar gereklidir.
Diğer becerileri MEB programlarında derslere göre ve kendi derslerinizle ilişkili olanları planlayabilirsiniz.
Kaynak: https://www.weforum.org/agenda/2020/10/top-10-work-skills-of-tomorrow-how-long-it-takes-to-learn-them/
Yazar: Duran Çelik – Ölçme ve Değerlendirme Uzmanı dcelik@yenilikciogrenme.k12.tr